
Eindelijk heb ik me dan gewaagd aan Megalopolis, het mega ambitieuze filmproject van regisseur Francis Ford Coppola. In de kern gaat het over hoe vooruitgang altijd in gevecht is met een verlangen naar het verleden en het vastklampen aan het bekende. Coppola situeert dat idee in het New York van de nabije toekomst en vergelijkt de staat van de huidige wereld met het instorten van het oude Rome. Daarom loopt iedereen in Romeinse gewaden en heet iedereen Cicero of Cesar of Clodio of Wow Platinum.
Halverwege was ik de draad van de plot een beetje kwijt door de overweldigende gekte in beeld en de metaforen die over elkaar heen buitelen. Er valt echt genoeg film af te dingen. Coppola werkte 35 jaar aan Megalopolis en betaalde 120 miljoen dollar uit zijn eigen zak om de film te maken. Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat hij voelde dat de tijd begon te dringen. Als hij dit droomproject, deze ideeënpastiche, nog wilde maken, moest hij op zijn 85ste een beetje haast gaan maken.
Megalopolis begon na al die jaren wellicht aan Coppola te knagen. Je zou denken dat zoveel tijd een film ten goede komt, omdat je over de kleinste details kunt nadenken. Maar als ik een artikel schrijf en ik heb tien kantjes aan informatie, voelt het al overweldigend om daar een behapbaar bericht uit te destilleren. Wat dat betreft was Megalopolis gedoemd om te bezwijken onder zijn ambitie.
Ik begrijp de recensies die deze film de grond in schrijven, maar ik voel het toch anders. Megalopolis is iets wat je nooit eerder hebt gezien en het lokt een reactie uit. Je haat het of je houdt ervan. Dat levert de mooiste gesprekken op. Het is misschien flauw om werk te prijzen om de ambitie die eraan vooraf ging, maar als het een gestoorde film oplevert waar ik nu al dagen mee in mijn hoofd rondloop, heeft het mij toch iets gebracht. In een tijd waarin we gewend raken aan de dertien in een dozijn Netflix-slop, laat de hoogbejaarde Coppola lef zien (vooruit: een gearriveerde regisseur kan het zich permitteren). Hij levert maatschappijkritiek, een boodschap, een chaotisch en rommelig werk én een kijkje in zijn ziel.
Laten we nou zorgen dat we samen bouwen aan een betere wereld, drukt hij de kijker aan het einde op het hart. Laat een mooiere wereld achter voor de volgende generatie. Maar vooral: durf te dromen en durf te maken!
Het nieuwe slachtoffer van de kundigheid van ChatGPT is Hayao Miyazaki, de oprichter van Studio Ghibli. Het AI-model is sinds deze week weer beter geworden in plaatjesgeneratie. Op sociale media staan talloze voorbeelden van mensen die hun foto’s in de stijl van Ghibli lieten bewerken.
Ja, de resultaten zijn indrukwekkend. Irritant goed zelfs.
Maar de nasmaak van dit soort afbeeldingen is smerig. En niet alleen omdat anderen zich geroepen voelen om lachend hun familiefoto’s bij OpenAI in te leveren, zonder na te denken wat het bedrijf daar vervolgens mee doet. De plaatjes die de machine uitspuugt lijken zó op de Ghibli-stijl dat je het nauwelijks nog inspiratie kunt noemen. Het is bijzonder aannemelijk dat OpenAI zijn modellen op miljoenen beelden van Ghibli-films heeft getraind.
Miyazaki, die een heel leven heeft gewerkt om zijn stijl te perfectioneren, heeft zich niet uitgesproken over ChatGPT. Wel wordt de laatste dagen veelvuldig een fragment gedeeld waarin je de animégrootmeester ziet reageren op een AI-demo. "Ik walg ervan", zegt hij. "Deze technologie zou ik nooit in mijn werk willen gebruiken. Dit voelt als een belediging naar het ware leven."
Het internet loopt er ondertussen mee weg. Ah joh, leuk toch. Kijk dan, Adolf Hitler als Ghibli-personage! Hier 9/11 in een Ghibli-film, of de aanslag op JFK! Veelzeggend ook dat OpenAI-leider Sam Altman zijn profielfoto op X liet Ghiblificeren. Een middelvinger richting Miyazaki en parasiteren op het succes van kunstenaars.*
PS.
Kunstenaar Paulo Declan zag de opkomst van plaatjesgeneratoren zoals Dall-E en Midjourney en dacht: wat kan ik daar als mens tegenover zetten? Dus bedacht hij het project Prompt-Brush. Mensen konden hem opdrachten sturen zoals ze bij een AI-model zouden doen, vervolgens maakte Declan een schets in zwarte ink op papier en die tekening mailde hij terug. Nu heeft hij er een boek van gemaakt.
YouTube-kanaal Nerdwriter heeft een fijne video over Tseng Kwong Chi. 'De beste fotograaf waar je nooit van hebt gehoord' is een typische YouTube-titel - en in mijn geval niet waar. In het Tate Modern in Londen zag ik begin 2023 een paar van zijn werken hangen (waar ik dan weer deze slechte foto van maakte) en die bleven me bij.
Jon Stewart windt zich heerlijk op over de zogenaamde focus van regering-Trump op vrijheid van meningsuiting. Ook sociale media krijgen ervan langs. "Social media is a machine designed to stimulate the reptilian parts of your brain that would otherwise beg you to go outside", zegt Stewart. "Guys, social media isn’t the same as free speech. Social media is free speech in the way that Doritos are food." Helemaal kijken.
Dit is een obsessie die ik begrijp: je ziet een spuuglelijke Tomb Raider-pen op het internet en je krijgt er geen genoeg van.
Marvel werkt toe naar zijn nieuwe epos Avengers: Doomsday. De film is in productie en de studio maakt in een filmpje een waslijst aan castleden bekend. Daar zitten veel fijne namen tussen, zoals Chris Hemsworth (Thor), Anthony Mackie (Captain America), Patrick Stewart (Professor X), Ian McKellen (Magneto), Pedro Pascal (Mr. Fantastic) en Robert Downey Jr. (dus niet als Iron Man, maar als Doctor Doom). Kortom, het lijkt erop dat we een soort team-up kunnen verwachten van Avengers en X-Men.
De eerste trailer voor One Battle After Another, de nieuwe film van Paul Thomas Anderson. Dat is altijd reden voor een feestje. Met o.a. Leonardo DiCaprio en Benicio Del Toro. Gebaseerd op het gelijknamige boek van Thomas Pynchon. Anderson verfilmde eerder zijn boek Inherent Vice.
Ik ben nog een blog gestart! Hij heet Schermtijd, staat helemaal in het teken van tech en ik schrijf 'm wekelijks voor NU.nl. De eerste gaat daadwerkelijk over (de constante struggle met) schermtijd, maar ik ben van plan in de toekomst uit te waaieren naar allerlei dingen die achter de schermen gebeuren (pun intended). Ik ben van plan om er samen met lezers iets moois van te maken. Leuk als je hem volgt!
* De oplettende lezer weet dat ik lang Midjourney-plaatjes gebruikte bij mijn blogs. Daar ben ik ruime tijd geleden mee gestopt omdat ik het niet kies vond tegenover kunstenaars die hun harde werk door AI-modellen opgeslokt zien worden. Daar hoef ik niet op te teren. Tegenwoordig gebruik ik eigen foto's, plaatjes of kunst uit het publieke domein met bronvermelding.
Je las mijn 107de weekblog, geschreven in de periode van 24 tot en met 30 maart 2025. Abonneer je op mijn gratis nieuwsbrief om deze blog elke zondag in je mailbox te ontvangen.