I.
Het is ongeveer de Mount Everest van de graphic novels: Maus van Art Spiegelman. Ik las hem deze week. Ik ben de laatste tijd sowieso erg gefocust op verhalen over/uit de Tweede Wereldoorlog. Het zal de tijd van het jaar wel zijn - of omdat de wereld in brand staat.
In Maus lopen twee tijdlijnen door elkaar. In de ene bezoekt Art Spiegelman zijn vader Vladek om met hem te praten over hoe het zijn Joodse ouders verging tijdens de Holocaust. In de andere tijdlijn komen die herinneringen tot leven. Daarbij zijn alle personages getekend als dieren: Joden worden afgebeeld als muizen (Hitler noemde het Joodse volk ongedierte) en de Duitsers als katten. De stijl is zwartwit, in krasserige lijnen en veelal in kleine panelen gevangen.
Vladek heeft veel meegemaakt. Zijn verhaal is indrukwekkend, zoals er duizenden indrukwekkende verhalen zijn te vertellen over mensen die de Holocaust hebben doorgemaakt. Maar Spiegelman heeft er goed aan gedaan om van Maus niet alleen een familievertelling te maken die zich in het verleden afspeelt. Door het verder te trekken naar het heden, wordt pas echt duidelijk hoe de oorlog mensen blijvend verandert. En hoe ook de generaties daarna ermee opgezadeld zijn.
Mooi boek, nog steeds verplichte kost. Een aantal jaren geleden kwam het Pullitzer Prijs-winnende werk nog in het nieuws toen een Amerikaans schoolbestuur hem in de ban deed vanwege 'grof taalgebruik' en naaktbeelden. Heus, de oorlog was erg en zo, maar moeten we dat nou op deze manier afbeelden?
Ja. Dat moet dus.
II.
Donald Trump deelde een bizarre video op zijn Truth Social-account. Het filmpje brengt de Gazastrook in beeld als Dubai 2.0. Wolkenkrabbers langs een strand, buikdanseressen, een gouden standbeeld van Trump en Elon Musk die staat te feesten terwijl het bankbiljetten regent.
De video was bedoeld als satire, zei maker Solo Avital deze week tegen The Guardian. Het kostte de filmmaker uit Los Angeles slechts een werkdag om de beelden in elkaar te draaien met behulp van AI. Hij zette het filmpje voor de lol online, maar schrok nogal toen hij zag hoe snel zijn creatie werd gedeeld. "We zijn verhalenvertellers, geen provocateurs", zegt Avital.
Toen Trump zelf het filmpje zonder enig commentaar deelde, verschoof de toon van satire naar propaganda. De Amerikaanse president had net gezegd dat alle Palestijnen uit Gaza moesten vertrekken, zodat de VS het gebied kon overnemen om er een "Rivièra van het Midden-Oosten" van te maken.
Het schudde Avital in elk geval wakker, omdat het hem liet zien hoe nepnieuws verspreidt als mensen filmpjes pakken en ze zonder enige vorm van context delen met hun volgers. "En dit is gemaakt in een paar uurtjes", zegt hij tegen de BBC. "Kun je nagaan als we hier een week aan hadden gewerkt, dan had je het verschil niet kunnen zien met een video die daadwerkelijk was gefilmd."
Trump is een dankbaar onderwerp voor lolbroeken die graag videofucks maken. De afgelopen week doken er ook allerlei AI-filmpjes op van Trump die in het Witte Huis op de vuist gaat met Volodymyr Zelensky. Wat een tijden, mensen.
PS.
Muzikant Garth Hudson overleed eind januari. Hij was het laatst overgebleven lid van de weergaloze band The Band (en volgens Dylan de échte drijvende kracht van de band). Nu zag ik dan eindelijk The Last Waltz, een film over het afscheidsconcert van The Band in 1976, geregisseerd door Martin Scorsese. Wat een dijken van muzikanten, het is niet normaal. Extra applaus voor drummer Levon Helm op deze versie van The Night They Drove Old Dixie Down.
Na het zien van de film Civil War ben ik niet eens het meest onder de indruk van hoe realistisch deze burgeroorlog in modern Amerika in beeld is gebracht, maar dat journalisten blijkbaar nog enige mate van bescherming genieten. De Amerikaanse pers bevindt zich in een precaire positie, stond deze week in het FD. De websites van de Washington Post, New York Times en Wired werden geblokkeerd voor ambtenaren van de Amerikaanse Social Security Administration. Media schreven kritisch over de bemoeienis van Elon Musk bij het agentschap, waar hij duizenden banen wil schrappen. Verslag op Wired: Social Security workers aren’t allowed to read this story.
Nog een paar weken de tijd om te bieden op allerlei filmprops, waaronder het schunnige schetsje wat Jackie Treehorn maakt tijdens het bellen in The Big Lebowski (die film bestaat deze week 27 jaar).
Deze website verzamelt schetsen en verhalen op de bonnen van koffietentjes.
Jack Cox maakt hyperrealistische kleikoppen. Het zijn uitvergrote, karikaturale 3D-portretten van New Yorkers die je daar op straat tegen zou kunnen komen. De gezichten doen me denken aan de portretten uit het spel Wie is het?
Dankzij een artikel van de Volkskrant weet ik dat er nu een expositie van het werk van fotograaf Lee Miller te zien is in Antwerpen. Ze was model en fotograaf bij Vogue voordat ze als oorlogsfotograaf belangrijke foto's maakte van net bevrijde concentratiekampen. Over haar leven werd afgelopen jaar een fraaie film gemaakt met Kate Winslet in de hoofdrol - die te weinig aandacht heeft gekregen.
Je las mijn 104de weekblog, geschreven in de periode van 3 tot en met 9 maart 2025. Abonneer je op mijn gratis nieuwsbrief om deze blog elke zondag in je mailbox te ontvangen.
