Rutger Otto - weblog | Pagina 7 van 31

14 jul.4 minuten om te lezen

Muziekplatform 3voor12 trok me een tunnel in waar ik de afgelopen week niet meer uit kwam. In de podcast De Machine was aandacht voor het liedje Zo Zomer van ene John de Koning. De presentatoren vermoedden dat het gemaakt was door kunstmatige intelligentie. Maar inmiddels staat Zo Zomer wel op de vijfde plaats van de toplijst op radiozender Sterren NL.

Het liedje zelf is aanstekelijk. "Het is zo, zo, zo, bijna zomer", zingt een stem. Tegelijk klinkt de productie blikkerig, de tekst is bij vlagen vreemd ("Waar gaan we naartoe, het is echt belangrijk") en na stipt 3 minuten en 16 seconden wordt het nummer afgekapt.

Ik probeerde te achterhalen of er detectietools bestaan waarmee kon worden vastgesteld of Zo Zomer inderdaad door AI was gemaakt en kwam uit bij een Frans instituut. Lees het hele verhaal op NU.nl, want wie is toch John de Koning?

II.

Op radiozender JOE zei ik dat er vrijdag bijna rook uit mijn toetsenbord kwam, vanwege het harde tikken. Blaren op de vingers. Het was de dag van de ultrasupermegastoring in Windowssystemen, waardoor de halve wereld wakker werd met blauwe schermen des doods. Als je er zelf geen last van had, kreeg je het in elk geval zijdelings mee.

Ik zal niet alles herkauwen, maar nog even het volgende ter afdronk:

CrowdStrike is een zeer hoog aangeschreven cybersecuritybedrijf. Het bedrijf levert software dat gebruikers op de achtergrond moet beschermen tegen virussen en aanvallers. Die software heeft daarvoor diepe toegang tot computersystemen nodig. En als daar een foutje in sluipt, zie je wat voor gevolgen dat kan hebben. Dat de fout nu juist bij CrowdStrike zat, is vooral heel onfortuinlijk.

Hoe dit precies kon misgaan is onduidelijk. Normaal gesproken worden updates grondig doorgelopen en gedubbelcheckt. Het blijft mensenwerk dus zoiets kan gebeuren, maar de kans is wel extreem klein. Niet voor niks zien we vrijwel nooit computerstoringen van deze omvang. Deze fout zal de boel op scherp zetten, zodat het niet snel weer gebeurt.

Een applausje voor alle systeembeheerders die vrijdag overuren draaiden om oplossingen te bedenken voor de ontstane problemen. Het was hard werken én scherp blijven, want bij het instellen van verkeerde oplossingen of backups kunnen nieuwe fouten ontstaan. En dat kan weer leiden tot kwetsbaarheden. In hoeverre dat is gebeurd, zullen we wellicht nog wel eens merken.

De storing laat zien hoe kwetsbaar en afhankelijk we zijn van digitale infrastructuur. Natuurlijk kiezen bedrijven en organisaties wereldwijd voor de beste beveiliging (en nogmaals, CrowdStrike hoort daar echt bij), maar als daar dan een uitglijder wordt gemaakt, heeft de halve wereld daar directe last en schade van. En volgens Microsoft is minder dan 1 procent van alle Windows-computers wereldwijd getroffen, kun je nagaan.

III.

Brrr, Longlegs. De openingsscène van de film alleen al, waarin een meisje in de sneeuw naar de achterkant van een huis wordt gelokt door een mysterieuze engerd. De rillingen lopen over je rug.

Longlegs gaat over een seriemoordenaar en een FBI-agente met helderziende trekjes die hem probeert te pakken. Met een waanzinnige rol voor Nicolas Cage, het hoogtepunt van elke scène waarin hij te zien is, en van wie de beeltenis in de film expres uit de marketing wordt gehouden. Het beste is dan ook om de film te zien zonder dat je al te veel weet.

Laat me dan dit zeggen: ik genoot vooral van het eerste uur, waarin regisseur Osgood Perkins een geweldige horrorthriller opzet. De plot wordt langzaam uitgesponnen, al zul je een paar keer goed schrikken. De toon van de film voelt een beetje raar, op een manier die me aan Alan Wake II doet denken. Want net als in die game zijn subtiliteit en waanzin in Longlegs nooit ver van elkaar vandaan. Het werkt perfect voor dit mysterie.

PS.

Het Middeleeuwse ridderverhaal Karel ende Elegast wordt verfilmd door Nederlandse animatoren. Er is een teaser uitgebracht voor The King & The Thief die er goed uitziet. Mooie stijl.

Conan O'Brien had recent actrice Rashida Jones te gast in zijn podcast. Dat gesprek ging een paar minuten over Twin Peaks, want Jones is de dochter van Peggy Lipton (Norma Jennings in de serie). O'Brien hemelt de serie op en noemt het iets wat niemand ooit eerder had gezien. "Het veranderde alles en liet zien wat er mogelijk was met het medium televisie."

Jones denkt dat ze iets te jong was toen ze Twin Peaks voor het eerst keek. "Ik was zo bang voor Bob, ik keek elke ochtend onder mijn bed", zegt ze. "En mijn moeder zit in de serie, ik weet dat het nep is!"

What Beats Rock is steen papier schaar in de overtreffende trap. Wat verslaat steen? Papier ja, maar een bom ook. En wat verslaat een bom? Een robot bijvoorbeeld. Superman kan vervolgens die robot verslaan. Zo verzin je in dit online spelletje steeds weer iets wat je vorige antwoord kan verslaan. Elk goede antwoord komt erbij op je topscore. Doet denken aan het spel Infinite Craft.

Keanu Reeves bouwt zijn verzonnen wereld rond een krijger van 80.000 jaar oud die niet kan sterven uit. De oude strijder speelt de hoofdrol in comicserie BRZRKR en er is een film en animatieserie onderweg. Nu komt er ook een roman die zich in het BRZRKR-universum afspeelt. Reeves schreef The Book of Elsewhere samen met de Britse sciencefictionschrijver China Miéville. "Keanu Reeves wrote a book", kopt The New York Times. "A really weird one."

Het Nederlands Instituut voor Beeld & Geluid plaatste een heerlijke video over de provincie Utrecht op YouTube. Heerlijke beelden van veertig jaar oud.

Je las mijn weblog van 15 tot en met 21 juli 2024. Abonneer je op mijn gratis nieuwsbrief om deze blog elke zondag vanzelf in je mailbox te ontvangen.

7 jul.6 minuten om te lezen

70. Yes

Bijgewerkt op: 14 jul.

A love song (1893-1900), Charles Dana Gibson

I.

In de jaren zestig bezoekt John Lennon een tentoonstelling van kunstenares Yoko Ono. Hij klimt een trap op in een ruimte en pakt een vergrootglas om het woord wat in minuscule letters op een papier boven zijn hoofd staat te kunnen lezen. 'Yes', staat daar. Een enorme opluchting, zegt Lennon daar later over. Een positieve boodschap. "Er stond niet 'nee' of 'fuck you', er stond 'yes'."

Het kunstwerk toont aan dat je hoop en positiviteit kunt vinden, al moet je misschien goed zoeken. Die gedachte kunnen we zowel offline als online goed gebruiken. Negativiteit scoort altijd en het is makkelijk om daar in mee te gaan. Ik las deze week op de blog van Jay Springett over hoe hij zich daar bewust tegen probeert af te zetten. Een groot deel van wat op het internet staat, is negatief, schrijft hij. "Maar het is ongezond om alleen maar negatief te zijn. Zo iemand wil ik, in het echte leven of online, niet zijn."

Precies.

Net als Springett besloot ik op een gegeven moment meer te bloggen. Als je wil weten wat mij bezighoudt, lees je deze berichten op mijn eigen hoekje van het internet. "Ik wil geen deel uitmaken van een negatief internet, dus kies ik ervoor daar niet aan bij te dragen", schrijft Springett. "Cynisme als product heeft geen waarde. In plaats daarvan deel ik berichten waarvan ik denk dat zowel mijn lezers als ikzelf er iets aan hebben."

Om die reden lees ik graag blogs van anderen. In je eigen omgeving deel je eerder wat je leuk vindt in plaats van wat je boos maakt. Dat enthousiasme werkt aanstekelijk. Daarom is het fijn dat schrijver Warren Ellis recent een aantal weblogs deelde die hij leest. Zo kwam ik uit bij Springett. Maar ook bij { feuilleton }, The Casual Optimist, Uses This, Ganzeer.Today, The Pen Addict en Notebook Stories. Ik maakte ook al eens een lijstje, maar meer tips blijven welkom. Want ik blijf altijd op zoek naar de ladders die leiden naar een 'yes'.

II.

Een nieuwe game van ontwikkelaar The Chinese Room is reden voor een feestje. Oudere titels Dear Esther (2012) en vooral Everybody’s Gone to the Rapture (2015) vormden prachtige, mysterieuze verhalen die je zelf bij elkaar puzzelt. Je loopt rond door een wereld, neemt die in je op en aan het einde heb je (als je geduld hebt en er voor open staat) iets moois beleefd.

Bijna negen jaar na Everybody’s Gone to the Rapture is er eindelijk een nieuwe game van de Britse studio, met de naam Still Wakes the Deep. Je speelt Caz McLeary, een vloekende Schot die de autoriteiten ontvlucht door op een olieplatform in de Noordzee te gaan werken. Nadat de boor iets vreemds raakt op de bodem, sleurt de game je van de ene in de andere ramp.

Hoewel de gameplay ook dit keer weinig voorstelt (lopen, een hendel omzetten, zwemmen), loodst The Chinese Room je in hoog tempo door een horrorthriller waar je hart sneller van gaat kloppen. Still Wakes the Deep doet denken aan de eerste Alien-film, maar dan op aarde. Met een bevriende crew die je in een openingsscène leert kennen, een olieboorplatform als ruimteschip en een kwaad aan boord wat je niet altijd ziet, maar wel constant voelt.

De game is een rollercoaster van vijf uur, met een verhaal dat vaak beklemmend en uitzichtloos voelt. De griezelige audio kruipt onder je huid. Still Wakes the Deep is niet zo goed als eerder werk van de ontwikkelaar, het verhaal is nu eenmaal meer rechttoe-rechtaan. Toch liet ook dit verhaal me weer wat verstild achter.

III.

Ik zag Signs weer eens, de sciencefictionfilm van regisseur M. Night Shyamalan. Het bleek een heel andere film dan ik me herinnerde. De laatste keer dat ik hem zag, zat ik op de middelbare school. Op de zolderkamer van een vriend analyseerden we het moment in de film waarop je de eerste alien in vol ornaat ziet. Opgewonden kinderen voor een raam. Opzwellende strijkers. Bam. Daar stapt hij achter een struik vandaan het beeld in.

In Signs zie je de aliens niet vaak. Ik geloof dat er simpelweg te weinig geld was voor overtuigende CGI. Soms zie je ze even in een reflectie, soms alleen een contour. Het moment dat je de volledige alien ziet, was destijds angstaanjagend. We bekeken het beeld voor beeld. Zo kwamen we erachter dat het groene wezen al een hele tijd achter de struik staat. Als je dat weet zie je zijn huid al door de bladeren voordat hij een stap zet.

Signs is nog steeds wel spannend, maar nu pas zag ik de ware boodschap van de film. Het gaat niet alleen over een alien-invasie, zoals ik als kind dacht, maar vooral over het terugvinden van God nadat je van je geloof bent gevallen. Dat ligt er heel dik bovenop. Over signs gesproken, sommige tekenen krijg je als jonge kijker niet mee. Net als de belabberde dialogen. Op die leeftijd overheerst de spanning van het onbekende.

PS.

Het idee voor de start van deze blog begon met een tip van vriend Lars. Hij kwam met een video-essay over de invloed van Yoko Ono op The Beatles, van maker Lindsay Ellis. Ono krijgt vaak de schuld van het opbreken van de band. Zelfs nu nog, 55 jaar na dato, terwijl inmiddels duidelijk is dat Ono niets met het uiteenvallen van The Beatles te maken had. Onderstaande video maakt dat nog eens glashelder en waaiert uit over interessante zijpaden, met voorbeelden van hoe partners van beroemde mannen vaker de schuld krijgen als hun carrière geruïneerd wordt. Yoko Ono, inmiddels 91 jaar, heeft het doorstaan. Heel inspirerend hoe zij altijd haar eigen koers bleef varen en de kritiek naast zich wist neer te leggen.

"We gaan straks door die deuren en dan krijg je het gevoel alsof je in een Kuifje-strip stapt", zei een van de woordvoerders toen ik op bezoek was bij Airbus in Oegstgeest. Hij had ergens wel gelijk. In de werkplaats worden onderdelen voor de Ariane 6-raket gebouwd. Ik zag er gigantische koepels die over een paar jaar naar de ruimte gaan. Bizar idee. De Ariane 6 is de belangrijke nieuwe draagraket waarmee Europa na jaren van stilstand eindelijk weer zelf lanceringen naar de ruimte kan doen. Afgelopen week maakte hij zijn eerste vlucht. Ik schreef erover op NU.nl (achter de inlog).

Schrijfster Tonke Dragt is overleden. Als kind genoot ik van natuurlijk van haar bekendste werk, De brief voor de koning. Mijn persoonlijk favoriet blijft De Zevensprong, waarvan een geweldige jeugdserie is gemaakt. Helemaal op YouTube te vinden, trouwens.

Filmjournalist Bor Beekman schreef een mooi in memoriam over Shelley Duvall. Haar loodzware rol in The Shining traumatiseerde haar. Op latere leeftijd kampte de actrice met problemen, zowel geestelijk als geldelijk, hoewel ze uiteindelijk in het reine kwam met de trapscène uit de film. Die moest ze 127 keer doen van regisseur Stanley Kubrick. Onvoorstelbaar, als je ziet met wat voor intensiteit ze die speelt. "Het was moeilijk", zei ze in 2021 tegen The Hollywood Reporter. "Maar uiteindelijk was wel een van de beste scènes in de film. Ik zou 'm wel weer eens willen zien."

Journalist Evan Ratliff duikt in de wereld van voicecloning. Met kunstmatige intelligentie zijn slechts een paar seconden van een stem nodig om daarvan een kloon te maken die nauwelijks van echt te onderscheiden is. Die kloon kun je vervolgens van alles laten zeggen. Je kunt er zelfs een chatbot van maken en hem op eigen houtje telefoontjes laten plegen. Dat is precies wat Ratliff heeft gedaan in zijn podcastserie Shell Game, waarvan de eerste aflevering online staat. Grappig en eng.

De eerste trailer voor Gladiator II is uit, met Paul Mescal die het in een arena moet opnemen tegen een man op een neushoorn.

Voorbeeld zoveel van hoe kunstmatige intelligentie de journalistiek uitholt. Schrijvers van The Unofficial Apple Weblog, een oude website met Apple-nieuws, zien hun naam plotseling staan onder nieuwe berichten die met behulp van AI zijn gemaakt. Belachelijk natuurlijk, maar het levert in elk geval een interessant verslag op van 404 Media met de beste kop van deze week: Hocked TUAW.

Je las mijn weblog van 8 tot en met 14 juli 2024. Abonneer je op mijn gratis nieuwsbrief om deze blog elke zondag vanzelf in je mailbox te ontvangen.

30 jun.5 minuten om te lezen

69. Niet weten hoe je moet leven (en het toch doen)

Bijgewerkt op: 7 jul.

Nōgaku zue, Pl.01 (1897-1901) Kōgyo Tsukioka

I.

A.L. Snijders groeide op in Amsterdam, maar trok zich later terug op een landgoed in de Achterhoek, waar hij in stilte leefde. "Ik ben een monnik, een heremiet", schrijft hij in zijn eerste bundel Ik leef aan de rand van de wereld (1992), die ik afgelopen week las. "Ik ken de wereld niet, en voorzover ik haar ken, veracht ik haar, ben ik bang voor haar en haat ik haar."

Het liefst zou Snijders zich nog verder terugtrekken, tot in zijn eigen hoofd. In een aflevering van de VPRO-serie Op het nachtkastje uit 2014, waarin auteurs tijdens de Boekenweek werden geportretteerd, noemt hij het jammer dat hij uit de werkelijkheid moet putten voor een verhaal. Had ik me dat maar verbeeld, denkt hij dan. "Dat zou betekenen dat ik volkomen vrij ben van de dingen om me heen. Als alles uit mn hoofd gehaald wordt, heb ik geen kranten en tv en rondvliegende mezen meer nodig. Maar dat is niet zo. Dat is eigenlijk een enorm punt voor me. Dat ik niet self supportive ben, dat ik de werkelijkheid nodig heb."

In zijn columns mijmert hij over de zinloosheid van het bestaan en het zoeken naar stilstand terwijl de wereld doordendert. "Het zal u wel pathetisch in de oren klinken, en het is misschien ook niet geschikt voor een krant, maar ik weet werkelijk niet hoe ik moet leven", verzucht hij. Het gaat hem gewoon te snel, schrijft hij later. "Als ik ’s avonds thuis ben, bedenk ik dat ik dit dagje meer beleefd heb dan mijn grootvader in een heel jaar. Dit heet vooruitgang, maar dat is het natuurlijk niet."

Nu kun je op basis van deze citaten denken dat A.L. Snijders er geen plezier in had, maar dat geloof ik toch niet. Het plezier spat van de pagina's en ik geniet van zijn overdenkingen over de Nederlandse taal. Naast columns staan in de bundel ook brieven die hij met de ingediende tekst aan de chef van de krant meestuurde. Daarin gaat hij dieper in op zijn tekst en wijst hij erop dat zijn columns zeer precies overgenomen moeten worden. Zelfs ogenschijnlijke fouten zijn bewust. bijvoorbeeld als hij kiest om 'onder dak' als twee losse woorden te noteren. "Ik zou het niet graag verdedigen tegenover een gepromoveerde taalkundige", schrijft hij. "Maar dat hoeft ook niet, want zulke mensen ontloop ik."

Vaak bezorgen de scherpe zinnen van A.L. Snijders me een glimlach. Dit was het eerste boek wat ik van hem las en ik ben direct fan. De columns zijn amper verjaard, al schetsen ze soms een mooi tijdsbeeld. Twin Peaks, toen gloednieuw en een sensatie, komt een paar keer langs de zijlijn voorbij. Bijvoorbeeld als Snijders een woord uitlegt voor de lezer. ("Stilistisch van mavo-niveau, maar een handreiking naar de RTL4-cultuur van totale onwetendheid (hoewel, die mensen kunnen Twin Peaks zien, en ik niet)."

Nog een geruststelling als je columns van ruim dertig jaar oud leest: de wereld staat altijd in brand, alleen laaien de vlammen de ene keer hoger op dan de andere keer. "Wat leef ik toch in een heerlijke tijd", schrijft Snijders. "Waarin de echte waanzin (gesteund door bijna iedereen) aan de macht is." De geschiedenis herhaalt zichzelf niet, maar ze rijmt wel. Dat schreef Mark Twain dan weer.

II.

Ik las nog een boek uit (ik lees meer dan ooit), en wel de Murakami-pil 1Q84. Daar heb ik me mee vermaakt, een mysterie in Tokio over een schrijver die verwikkeld raakt in het bestaan van een sekte waar bovennatuurlijke dingen gebeuren. Het boek telt ruim 1200 pagina’s en dat hadden er een stuk minder kunnen zijn als Murakami wat strakker en minder herhalend zou schrijven. Dat is een nadeel. Ik weet dat Murakami voordat hij aan een boek begint het verhaal niet helemaal uitdenkt. Dat gegeven schemert iets te veel door in dit verhaal. Alsof hij soms zelf ook niet weet waar hij heen moet. (Het vet zou je er in een herschrijvende fase af kunnen snijden, al ben ik de laatste die bestsellerauteur Murakami zou vertellen hoe hij moet schrijven.)

Een lang verhaal kort, dat kan Murakami ook. The New Yorker publiceerde deze week nog een nieuw kort verhaal van zijn hand. Een soort modern sprookje over een vrouw die tijdens een blind date voor lelijk wordt uitgemaakt, dan toch weer met dezelfde man op date gaat en probeert om deze vreemde ervaring naar haar hand te zetten.

III.

Is er nog wel plaats voor Axel Foley in 2024? Beverly Hills Cop: Axel F werpt die vraag een aantal keer op. Dertig jaar na het derde deel in de Beverly Hills Cop-serie is Eddie Murphy terug als de straatagent die met zijn vlotte babbel en charmes probeert om chagrijnige politiemensen voor zich weet te winnen. Maar de jaren tachtig en negentig waren wel andere tijden.

Foley is een rol die op Murphy's lijf is geschreven, ondanks dat Sylvester Stallone oorspronkelijk in zijn huid zou kruipen. Gelukkig werd hij op de valreep vervangen. Murphy is in Beverly Hills Cop lollig, maar niet zo schijtlollig als in zijn latere komedies. In deze filmserie speelt hij een actieheld die zijn werk serieus neemt, maar neemt hij ook ruimte voor een komische noot. Het is zijn beste rol.

We kunnen wel stellen dat de hoogtijdagen van Murphy voorbij zijn. In recente jaren is hij bezig oude successen te reanimeren. Het vervolg op Coming to America moet je koste wat kost vermijden. En hoewel Beverly Hills Cop: Axel F geen hoogvlieger is, pakt dit weerzien een stuk beter uit.

Murphy lijkt er weer zin in te hebben en de jas van Foley zit 'm nog als gegoten. Axel F voelt als een jaren tachtig-film, verschillende oude gezichten keren terug en er zijn uiteraard kleine verwijzingen naar eerdere delen. Het is niks nieuws, maar daarom juist wel lekker. Waarom zou er geen ruimte meer zijn voor Axel Foley? Met een grote lach en een kulverhaal komt hij ook met deze film weer weg.

PS.

De Volkskrant heeft columnist Eva Hoeke aan de kant gezet. Ik las haar warme, alledaagse stukjes in Volkskrant Magazine vaak als eerst, gevolgd door de column van Thomas van Luyn en daarna eventueel nog een interview. Hoeke krijgt als reden voor haar ontslag een vage verklaring verpakt in een leeg begrip: vernieuwing. Ze pakt het zelf positief op. Hoe vaak gebeurt het nou in je leven dat je het roer helemaal kunt omgooien?

Japan is al jaren bezig om alle diskettes uit zijn verouderde overheidssystemen te bannen en te vervangen door iets nieuws. Dat is eindelijk gelukt. "We hebben de oorlog tegen floppydisks op 28 juni gewonnen", zegt minister van Digitale Zaken Taro Kono tegen persbureau Reuters. Kono is trouwens ook tegen fax machines en andere analoge technologie binnen de overheid.

Drew Gooden vat in 33 minuten mooi samen hoe kunstmatige intelligentie het internet sloopt.

Dit blijft een fijn nummer van MGMT. Nu ook met een bevreemdende, psychedelische video. (En over psychedelische muziek gesproken, The Flaming Lips komen volgend jaar naar Tivoli. Ze spelen dan hun album Yoshimi Battles the Pink Robots integraal (er zijn nog kaarten).

Je las mijn weblog van 1 tot en met 7 juli 2024. Abonneer je op mijn gratis nieuwsbrief om deze blog elke zondag vanzelf in je mailbox te ontvangen.

5 6

8 9