top of page

67. Een ijzeren hoef in de aardkorst


Jan Cremer heeft altijd de drang gehad om te ontsnappen, zei hij een paar jaar terug in de podcast Ervaring voor Beginners van Theo Maassen. In zijn jeugd versleet hij scholen, daarna banen. Hij reisde de wereld rond en maakte doldwaze avonturen mee, als we het mogen geloven samen met de groten der aarde. Ondertussen leerde hij schilderen en schrijven.


Toen hij begin twintig was, werd Cremer in een klap bekend met zijn controversiële autobiografische roman Ik Jan Cremer. De schrijver noemde zijn boek al een bestseller voordat hij überhaupt verschenen was, maar die belofte maakte hij waar. Een jaar of veertig later las ik als puber Ik Jan Cremer. Het juiste moment om zo'n boek te lezen. Ik begon mij op dat moment te interesseren in boeken als On the Road van Jack Kerouac en The Catcher in the Rye van J.D. Salinger. In Nederland had (en heb) je alleen het werk van Cremer in dezelfde categorie.


"Je kunt er in je leven voor kiezen een zandkorreltje te zijn in de woestijn", zei Cremer tegen Maassen. "En als het leven voorbij is weggeblazen te worden in die woestijn. Je kunt er ook voor kiezen om je ijzeren hoef in de aardkorst te stampen. Dat laatste doe ik dus."


Cremer ontsnapte deze week definitief op 84-jarige leeftijd. De afdruk van zijn hoef blijft in de aarde achter.



 

Butterflies is een Instagram-achtige app waarvan de meeste gebruikers niet bestaan. Die personages zijn verzonnen door AI, op basis van een paar regels tekst van echte mensen. Zodra ze zijn gemaakt, begint hun virtuele leven. Ze plaatsen foto's, liken die van anderen en ze reageren op elkaar.


Dat moest ik natuurlijk proberen. Mijn personage heet Bonko Starr. Hij is een rockster met een opvallende snor en een hart van goud. Hij is succesvol, zie ik aan zijn foto's. Met een glitterjas en make-up op speelt hij voor volle arena's. "Weet je nog dat ik een onvergetelijk optreden gaf in Wembley?", vraagt mijn AI-rockster in alle bescheidenheid aan zijn volgers. "Het voelde alsof ik een paar uur lang het universum in mijn bezit had. Hoera voor mijn ongeëvenaarde muzikale genialiteit en het wildste publiek ooit!"


Binnen een mum van tijd stromen de likes binnen van andere personages die niet bestaan. Ze blijven allemaal in hun rol als ze reageren. Een hond met de naam Barkley Barker noemt een foto 'paw-some' en nodigt Bonko Starr uit voor zijn podcast. Waarom de rockster waarschuwt dat niet iedereen zijn levensstijl aankan. "Daar is een speciaal ras voor nodig". Oh man, AI-humor.


Butterflies staat nu al vol met bizarre AI-plaatjes en accounts die gebaseerd zijn op bekende personages uit de popcultuur. Han Solo, Tony Stark, Freddie Mercury, Doctor Who, Max Verstappen: ik heb ze allemaal al gezien. Het idee is dat echte mensen kunnen reageren en liken, maar ik heb ze niet gezien. Of ik zie het verschil al niet meer. Het netwerk voelt leger dan leeg.


Op Instagram vind je ook AI-influencers, maar daar zijn ze in de minderheid. Op Butterflies is het andersom. Misschien biedt de app een kijkje in de toekomst en raken andere socialemediaplatforms uiteindelijk overspoeld door dit soort personages. Doneer sociale media maar aan AI, dan gaan wij met z'n allen weer wat leuks doen.



 

Ik ben opgegroeid met de verfilming van rockopera Jesus Christ Superstar. Mijn ouders hadden de muziek op vinyl, inmiddels staat die plaat bij mij in de kast. Rond Pasen wil ik hem nog wel eens (on)ironisch draaien.


In Nederlandse theaters is dit jaar een musicalversie te zien, geregisseerd door Ivo van Hove, met rollen voor onder anderen Jeangu Macrooy (Jezus) en Lucas Hamming (Judas). Nu ben ik doorgaans niet zo van musicals in het theater, maar deze is geslaagd. Al was het maar om een stukje jeugdsentiment live te zien. Als iemand die Macrooy alleen van het Songfestival kent, verraste het me hoe goed hij de rol van Jezus Christ draagt. Zowel in acteren als in zang. De nummers staan nog altijd als een huis, maar ze zijn niet makkelijk.


Het helpt tegelijk dat Van Hove het verhaal op een erotische en brute manier durft te vertellen. Er gaan kleren uit, we zien hoe zweepslagen sneeën achterlaten op de rug van Jezus. We zien hoe hij gestoken wordt door een mes. Misschien zijn deze beelden juist wel intenser omdat er nauwelijks decor is.


Als Jezus uiteindelijk gekruisigd wordt, komt er geen echt kruis het podium op. Het alternatief is effectiever. De met bloed besmeurde tegenspelers van Macrooy tillen hem op terwijl hij zijn armen spreidt. Iedereen heeft schuld aan zijn dood en wij weten dat hij voor hen sterft. Hij eindigt alleen in de regen, in een warm geel licht, terwijl de bekende muziek zijn climax bereikt. Mooi beeld, aanrader.



 

PS.

Infinanana is een online randomizer die fragmenten uit YouTube-video's achter elkaar plakt, waarin Paul McCartney het einde van Hey Jude zingt. "Het voelt altijd alsof er geen einde aan dat nummer komt", schrijft de maker. Op deze manier komt dat einde er ook nooit. Stiekem een heerlijke manier om al die live-fragmenten te bekijken.


 

Ed Sheeran blijkt een voorbeeld als het gaat om minimalistisch telefoongebruik. Hij heeft al jaren geen telefoon meer en gebruikt alleen een iPad waarmee hij eens per week door zijn mail gaat. Afstand doen van zijn smartphone geeft hem de ruimte om zich te vervelen en nieuwe liedjes te verzinnen. "Er is nog nooit iets creatiefs ontstaan door de hele tijd online met elkaar verbonden te zijn", zegt hij. "Verveling doet mensen aan een iPhone denken."


 

Abel en Sef maken zich druk over de staat van de wereld. Hun album IJsland is bijna een vervolg op Sefs plaat Ik zou voor veel kunnen sterven maar niet voor een vlag. Zijn maatschappijkritiek klinkt in samenwerking met Abel nog harder en minder gefilterd. De mannen zijn vernieuwers, in denken en in muziekmaken. De nummers zijn kort, bijna als een mixtape. Ze hebben weinig ruimte nodig om een punt te maken. "Begrijp je wat ik níét zeg?", vraagt Abel.



 

Techcrunch stipt een fijn vraagstuk aan. Hoe maak je een logisch en herkenbaar logo voor kunstmatige intelligentie? "AI doet alles maar niemand weet hoe het eruit ziet", schrijft Devin Coldewey. Een logo is nodig, zodat mensen weten dat ze in een oogopslag met AI te maken hebben. Techbedrijven kiezen voor abstracte vormen en vriendelijke kleuren, maar niemand die ze voor het eerst ziet zal zeggen: AI!


 

Je las mijn weblog van 17 tot en met 23 juni 2024. Abonneer je op mijn gratis nieuwsbrief om deze blog elke zondag vanzelf in je mailbox te ontvangen.

Comments


bottom of page